RBI: ದೇಶದ ಜನತೆಗೆ ಸಿಹಿ ಸುದ್ದಿ ನೀಡಿದ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ
ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (RBI) ಭಾರತದ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಿದ್ದು, ದೇಶದ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ಮಾಡುವುದು ಇದರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಜನರಿಗೆ ಸಿಹಿ ಸುದ್ದಿಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್ 2024 ರ ಅಂಗವಾಗಿ ಲಂಡನ್ ಮೂಲದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ನಿಂದ ರಿಸ್ಕ್ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (RBI) ವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಹೇಳಿದ್ದೇನು?
ಹೊಸ ಎಂಟರ್ಪ್ರೈಸ್-ವೈಡ್ ರಿಸ್ಕ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ (ERM) ಫ್ರೇಮ್ವರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಹೊರತರುವುದಕ್ಕಾಗಿ, ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅವಾರ್ಡ್ಸ್ 2024 ರ ಭಾಗವಾಗಿ ಲಂಡನ್ನ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ನಿಂದ ರಿಸ್ಕ್ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ನಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
12,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ RBI ಯಷ್ಟು ದೊಡ್ಡದಾದ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ERM ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಹೊರತರುವುದು ಸುಲಭವಾದ ಮಾತಲ್ಲ ಎಂದು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ನ ಕೊನೆಯ ERM 2012 ರ ಹಿಂದಿನದು, ಇದು ಮೊದಲೇ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕೆಲಸವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಹೇಳಿದೆ.
RBI ಯ ಕಾರ್ಯ ವೈಖರಿ:
ನೋಟುಗಳ ವಿತರಣೆ:
ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟುಗಳ (Currency Notes) ಮುದ್ರಣದ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಏಕೈಕ ಸಂಸ್ಥೆ RBI ಆಗಿದೆ .
ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಬ್ಯಾಂಕರ್:
RBI ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿತ್ತೀಯ ನೀತಿ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾಲವನ್ನು ಸಹ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಬ್ಯಾಂಕರ್ಗಳ ಬ್ಯಾಂಕ್:
ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕರ್ಗಳ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಏನು ಮಾಡುತ್ತವೆಯೋ ಅದೇ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ಕ್ರೆಡಿಟ್ ನಿಯಂತ್ರಣ:
RBI ದೇಶದ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹಣದ ಹರಿವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಕಾಳಜಿಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ನೀತಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ವಿದೇಶಿ ಮೀಸಲು:
ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ದರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿಡಲು ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಿದೇಶಿ ಕರೆನ್ಸಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಗತ್ಯವಿರುವಾಗ ಇದು ಅಗತ್ಯ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರ:
RBI ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಅಗತ್ಯ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.